Duurzaamheid onderbelicht kernthema bij Onderwijs2032

Het onderwijs van de toekomst stelt leerlingen in staat om te gaan met de complexiteit en onzekerheid van grote maatschappelijke vraagstukken zoals klimaatverandering, grondstoffenschaarste en vluchtelingenstromen. Zeven wetenschappers van verschillende disciplines betogen dat in het huidige preadvies Onderwijs 2032 van de commissie-Schnabel deze visie nog onvoldoende terugkomt.

Op verzoek van de regering vindt een brede dialoog plaats over wat leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs moeten kennen en kunnen in 2032. Over de tussenstand van die dialoog is recent een rapport (‘preadvies’) verschenen. Wetenschappers op het gebied van didactiek en duurzaamheid reageren in een brief nu positief-kritisch op dit rapport. Volgens hen gaat het preadvies niet ver genoeg. Zij pleiten voor meer duurzaam onderwijs.

Duurzaam onderwijs legt de kennisbasis voor complexe maatschappelijke vraagstukken. Ook geeft het onderwijs leerlingen vertrouwen om creatief te werken aan concrete oplossingen en handelingsperspectieven. Van leren om te gaan met de problemen van gisteren naar onderwijs dat voorbereidt op de oplossingen van morgen.

Volgens de hoogleraren vergt het werken aan een duurzame wereld een transitie in samenleving en onderwijs. Voor scholen gaat het hierbij om drie stevige veranderingen: in het onderwijs (curriculum), in het pedagogisch en didactisch handelen van onderwijsgevenden, en in de fysieke omgeving (het schoolgebouw, het schoolterrein en waar mogelijke de ruimere omgeving).

‘Whole school approach’

Er zijn inmiddels vele voorbeelden die invulling geven aan de deze zogenaamde “whole school approach”. Denk aan leerlingen die met bewoners uit de buurt zonnepanelen op het dak van de school aanleggen, hier hun rekenles aan wijden en hun taalvaardigheden mee verbeteren. Niet als project los van het curriculum, maar juist als onderdeel ervan.

Scholen die aan dit soort voorbeelden werken geven vorm aan het onderwijs van de 21e eeuw en werken tegelijkertijd aan een goed curriculum, sterk pedagogisch en didactisch handelen, en het schoolgebouw en omgeving. Deze drie elementen moeten in samenhang ontwikkeld worden. Het perspectief van duurzaamheid is zo veelomvattend en complex dat we met minder niet toekunnen, stellen de wetenschappers in de brief.

Oproep

De wetenschappers sluiten hun brief af met een oproep aan de commissie-Schnabel om het werken aan maatschappelijke vraagstukken veel meer te integreren in de visie op onderwijs in het advies Onderwijs 2032.

Lees hier de volledige brief: Reactie commissie-Schnabel Wals et al (oktober 2015)

(Dit is een persbericht van het Groene Brein)