Het lerarentekort wordt niet opgelost

Aan lovende woorden over leraren en onderwijs geen gebrek in de Miljoenennota. Het belang ervan “kan moeilijk worden overschat”. En: “Het aantal en de kwaliteit van leraren en schoolleiders heeft de hoogste prioriteit, want goed onderwijs begint bij hen.” Precies daar zit “de uitdaging” van het demissionaire kabinet: er zijn niet genoeg leraren en het tekort loopt de komende jaren nog verder op.

Het is een van de meest fundamentele en hardnekkigste problemen waar het onderwijs op dit moment mee kampt, naast de toenemende kansenongelijkheid en afnemende lees- en rekenprestaties van leerlingen. Maar de leraar die op structurele oplossingen hoopte, zoals een salarisverhoging en kleinere klassen, vindt die niet in de begroting voor 2022.

Wel worden de coronamiljarden in de schijnwerpers gezet: de 8,5 miljard euro van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) die het kabinet begin dit jaar beschikbaar stelde om de onderwijsachterstanden als gevolg van corona weg te werken. Veel geld, maar geld met een beperking: het bedrag is incidenteel, moet binnen twee jaar worden uitgegeven en kan dus níet worden gebruikt om structureel meer leraren aan te trekken of bijvoorbeeld de loonkloof tussen het basis- en voortgezet onderwijs te dichten.

Bovendien hebben de miljarden een onbedoeld bijeffect: vooral de bijlesindustrie lijkt ervan te profiteren. Ironisch genoeg werkt het NPO in sommige opzichten zelfs averechts: er zijn op korte termijn nóg meer leraren nodig om extra lessen te geven, waardoor scholen nog harder moeten concurreren om personeel. Met name scholen in het speciaal onderwijs en scholen in achterstandswijken zijn hier de dupe van. Hun leraren werden net voor de zomervakantie met het NPO-geld ‘weggelokt’ door detacheringsbureaus of door scholen in minder problematische wijken buiten de grote steden.

Het extra salaris dat het kabinet al eerder beloofde voor leraren op scholen in zwakkere wijken (want “de beste docenten zijn nodig op de meest uitdagende plekken”) zal voor de meeste leraren het verschil niet maken. Onderwijsbond AOb dreigt in een eerste reactie al met „acties” als er geen structureel geld bijkomt in de formatie en noemt de begroting “een gotspe”.

Bron: NRC